برای اینکه بتوان به نتایج حاصله از یک پرسشنامه (و یا بطور کلی ابزار سنجش) اعتماد کرد، ابتدا باید دید آیا آن پرسشنامه وسیله دقیقی برای این سنجش میباشد یا نه؟ این امر نیازمند سنجش دو مفهوم روایی (Validity) و پایایی (Reliability) است. برای سهولت کار، ابزار سنجش یا همان پرسشنامه را به کماندار و واقعیت جامعه را به یک سیبل تشبیه می کنند.
برای قضاوت درباره اینکه کماندار در تیراندازی حرفه ایست باید چندین بار به سیبل تیراندازی کند، حالت اول؛
تیرانداز کاملا شانسی تیراندازی می کند! در این حالت نمی توان به آن اعتماد کرد چون نه در ضربه به مرکز سیبل موفق بوده است، که همان روایی (Validity) است، و نه تکرار تیراندازی آن نتایج مشابهی داشته ، که همان پایایی (Reliability) است.
حالت دوم:
