کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)

پیش از ادامه بحث «رتبه داران طلبکار و نخبگان نجیب» اجازه دهید کمی در مورد این عنوان توضیح دهیم.

در مطلب پیشین اشاره نمودیم که می خواهیم عملکرد بنیاد ملی نخبگان را در بوته نقد قرار دهیم و شاید این عنوان جهت گیری کلی ما را در این زمینه مشخص کند. اگر آیین نامه ها و روش کار این بنیاد را بررسی کنیم پی به یکجانبه بودن این عملکرد می بریم و در می یابیم که، با وضع موجود امکان شناسایی درصد بسیاری از نخبگان واقعی در سطح کشور وجود ندارد و عملا قشر نخبه کشور که وجهه عملیاتی دارند تا اسمی و توصیفی، تحت پوشش این نهاد قرار نمی گیرند (هرچند عملکرد حمایتی این بنیاد نیز محل مناقشه بسیار است که پرداختن به آن را به فرصتی دیگر موکول می نماییم).

در هر صورت امروز افراد توانمند بسیاری در حال فعالیت در کشورند که در دایره شناسایی و حمایت این بنیاد قرار نمی گیرند، زیرا که اولا، اساسا الویت اول آنها کسب رتبه برتر در کنکور و المپیادها و غیره نبوده و نیست و ثانیا، «پیشرفته علمی» بودن تنها یکی از مصادیق نخبگی محسوب می شود و در کنار آن باید به سایر ویژگی ها نیز توجه کرد. متاسفانه امروز افراد نخبه از زوایای گوناگون مثل خلاقیت، مدیریت، سازمان دهی، نوآوری و حیطه های دیگر مورد شناسایی قرار نمی گیرد.

از آسیب های این نوع نگاه به نخبگی (توجه صرف به پیشرفته علمی بودن) -که باید گفت در سطح جامعه نیز رواج دارد- باعث پدید آمدن وضعیتی تک بعدی در جامعه شده، امروز ما دانشمندان زبده و برجسته ای داریم اما سازمان ده نخبه ای که به درستی بتواند سازمان دهی این دانشمندان را انجام دهد نداریم و بالاتر از آن مدیران نخبه ای را نمی بینیم که بتواند این فضای سازماندهی شده را به درستی مدیریت کند. از طرف دیگر عدم توجه به نخبگان خلاق و نوآور باعث شده که به جای نوآوری صرفا دنباله رو و ارائه کننده بمانیم.

امروز یکی از مشکلات پیش روی ما عدم توجه و پرورش نخبگان اقتصادی در فضای دانشگاهی بوده است، آسیب را جایی می بینیم که با هزار مشقت شرکت دانش بنیانی را پی ریزی می نماییم، محصولی را تولید می نماییم اما در بحث های اقتصادی زمین می خوریم و شرکت و محصول را از دست می دهیم.

امروز مهندسان جوان و باانگیزه ای در مباحث انرژی هسته ای، صنعت نفت، عرصه های فضایی، نانو و سایر زمینه ها و همچنین پزشکان و داروسازان جوان متبحری در مراکز تحقیقاتی، پژوهشکده ها و سایر مجامع مشغول فعالیت اند که هیچگاه مورد شناسایی بنیاد ملی نخبگان قرار نمی نمی گیرند.

اما متاسفانه امروز در تعیین مصداق نخبه یا استعداد برتر، صرفا دغدغه خروج از کشور غلبه داشته و مفاهیم مفصل تعریف شده در احراز مصادیق نخبه، صرفا به اقشاری که امکان خروج آنها از کشور بیشتر است محدود شده و دود این سیاستگذاری غلط به چشم نخبگانی نجیب می رود که بیش از همه به اعتلای کشور تعلق خاطر دارند و حتی با وجود مشکلات متعدد حاضر به ترک کشور خود نمی شوند و صرفا با برخورد به مشکلی، رتبه و مدال و درجه خود را به رخ بقیه نمی کشند و انتظار ندارند همه امکانات برای پیشرفت آنها مهیا باشد تا در زمان ثمردهی با یک خداحافظی شیرین دست کشور و بنیاد ملی نخبگان را خالی کنند.

این مقدمه نسبتا طولانی را گفتیم تا اشاره کنیم که بنیاد ملی نخبگان باید محلی جهت شناسایی نخبگان حوزه های مختلف و نخبگان عملیاتی باشد و توجه به قسمتی ما را از توجه به سایر قسمت ها بازندارد.

پس همراه ما باشید.

ادامه دارد...