چه کسی می تواند جزو لیست نویسندگان یک مقاله قرار بگیرد؟

بر اساس تعاریف کمیته بین المللی سردبیران مجلات علوم پزسکی:

نویسنده، معمولا به کسی اطلاق می شود که همکاری های فکری و عقلانی حقیقی در یک مقاله دارد. یک نویسنده حداقل باید مسئولیت یک قسمت از مقاله را بر عهده داشته باشد و باید بتواند مشخص کند که مسئولیت بقیه اجزای مقاله با چه افرادی است و همچنین باید از توانایی و هماهنگی همکاران نویسنده ی خود نیز مطمئن باشد. در گذشته به صورت نادر اطلاعاتی در مورد همکاری افراد در لیست نام نویسندگان و تقدیر و تشکر به خوانندگان مقالات داده می شد. تعدادی از ژورنال ها هم اکنون مسئولیت هر فردی که که در قسمت نام نویسندگان لیست شده است را حداقل برای مطالعات اریجینال درخواست می کنند و در اختیار خوانندگان نیز می گذارند. اما فقط مسئله این نیست که مشخص شود که مسئولیت هر فرد نویسنده چه بوده است بلکه باید دانست که کیفیت و کمیت همکاری فرد به عنوان نویسنده چقدر بوده است و آیا این میزان همکاری می تواند فرد را به عنوان نویسنده ی مقاله  قرار دهد و یا فقط باید اسم فرد را در قسمت تقدیر و تشکر قرار داد:

تحریم های علمی علیه ایران- بخش دوم

در ادامه مبحث قبلی تحریم های علمی علیه ایران

بدنبال انتشار دو گزارش رسمی در مجلات Science و سپس مجله BMJ در مورد تحریم علمی محققین ایرانی و عدم پذیرش مقالات علمی در برخی مجلات که تحت تاثیر تحریم های یکطرفه دولت آمریکا صورت پذیرفت، کمیته بین المللی اخلاق در نشر (کوپ) در آخرین جلسه خود قانون جلوگیری از این اقدام غیراخلاقی را تکمیل نمود.

این کمیته (کوپ) که بنا بر رسالت خود مسوول وضع قوانین اخلاقی در نشر می‌باشد بصورت یک سازمان غیر دولتی بالاترین مرکز وضع قوانین مربوطه در دنیا محسوب می‌شود. از جمله سایر وظایف این کمیته وضع قوانین برعلیه تخلفاتی است که در زمینه نقض قوانین حقوق مولفین و محققین صورت می‌گیرد.

بدنبال درج مقاله ای در مجله Hepatitis Monthly با عنوان "Scientific Apartheid " بقلم دکتر عبدالمجید چراغعلی  در مورد عدم قبول مقاله ای از سوی "انتشارت داو" و همچنین دو مورد گزارش رسمی و پیگیری های حقوقی دکتر بهروز آستانه (نماینده اسبق) و دکتر محمد عبداللهی (نماینده فعلی) این کمیته و سایر محققان ایرانی، کوپ در جلسه ماه ژوئن خود عبارت زیر را به مجموعه قوانین خود افزوده است. این عبارت در کد اخلاقی مربوطه قرار گرفته و در ویرایش جدید راهنمای ناشران قرار میگیرد.

"تصمیم سردبیران نباید تحت تاثیر مبدا مقاله شامل ملیت، نژاد، گرایشات سیاسی یا مذهبی نویسندگان قرار بگیرد. تصمیمات ویرایش یا نشر نباید بر اساس تصمیمات دولت و یا سایر موسسات خارج از مجلات باشد."

لینک منبع خبر

مفهوم ارزش احتمال یا P value

همان طور که می دانیم وقتی فرصیه ی صفر یا همان نول رد می شود حتما باید P value نیز ذکر شود. (وقتی رد نمی شود باید پاور مطالعه ذکر شود)  P value یا همان Probability Value نشان دهنده ی ارزش احتمال می باشد و باید دقت شود که شدت ارتباط بین دو متغیر را نشان نمی دهد و به نوعی تعمیم پذیری به جامعه را نشان می دهد. با یک مثال به توضیح بیشتر این مفهوم می پردازیم.

در مطالعه ای به بررسی ارتباط دو داروی الف و ب  با فشار خون پرداخته شده است. (سطح معنی داری در این مطالعه 0.05 در نظر گرفته شده است) فرضیه های صفر در این مطالعه به این صورت تعریف می شود:

1- داروی الف با فشار خون ارتباط ندارد.

2- داروی ب با فشار خون ارتباط ندارد.

فرض کنید در این مطالعه هر دو فرضیه رد شده است (با  P value های 0.005 و 0.001) این دو ارزش احتمال هر دو از 0.05 کمتر می باشند یعنی هر دو از نظر آماری معنی دار بوده و قابل تعمیم به جامعه می باشند. دقت داشته باشید  بر اساس این ارزش های احتمال ذکر شده، نمی توانیم بگوییم کدام دارو ارتباط بیشتری با فشار خون دارد اما می توانیم بگوییم  احتمال این که این ارتباط در جامعه هم وجود داشته باشد برای داروی دوم بیشتر است به عبارتی اگر هزار بار دیگر این مطالعه تکرار شود فقط یک هزارم امکان دارد که داروی دوم با فشار خون ارتباط نداشته باشد و برای داروی اول فقط پنج هزارم امکان دارد که با فشار خون ارتباط نداشته باشد.

ممنون میشم با توضیحات بیشتر منو راهنمایی کنید.

خطر قابل انتساب

اگر احتمال بیمار بودن در گروه برخورد با ریسک فاکتور را با A و احتمال بیمار بودن در گروه بدون برخورد با ریسک فاکتور را با B نشان دهیم و همچنین اگر احتمال برحورد با مواجهه را با C  واحتمال بیمار بودن را با D نشان دهیم در مطالعات همگروهی و تجربی می توان به این پرسش های مهم پاسخ داد:

1- خطر نسبی چگونه محاسبه می شود؟ خطر نسبی برار است با نسبت A به B که این مقدار، همان خطر نسبی و یا (Relative Risk  (RR می باشد.

2- بیمار شدن با برخورد با مواجهه چقدر افزایش می یابد؟ A-B که این مقدار، Attributable Risk می باشد.

3- با حذف ریسک فاکتور، چه مقدار از بیماری در جامعه کاهش می یابد؟ حاصل ضرب C در (A-B) که این مقدار Population Attributable Risk می باشد.

4- چه نسبتی از بیماری در گروه مواجهه مربوط به ریسک فاکتور است؟ تقسیم (A-B) بر مقدار A و یا نسبت (یک-خطر نسبی) به (خطر نسبی) که این مقدار Attributable fraction in exposed group می باشد.

5- چه نسبتی از بیماری که در جامعه اتفاق می افتد مربوط به ریسک فاکتور است؟ برای این کار پاسخ سوال 3 را باید بر مقدار D  تقسیم کرد واین مقدار Attributable Fraction in total population می باشد.

از این موارد در آزمون های پیش کارورزی و دستیاری هم سوال داده می شود. دوستان اگر سوالی داشتند و یا مطلب مشکلی داره مممنون میشم راهنمایی کنید.

پزشکی مبتنی بر شواهد (1)

«پزشکی مبتنی بر شواهد» یا همان «EBM» از جمله اصطلاحاتی هست که امروزه در جوامع علمی پزشکی به وفور از آن یاد می شود، بسیاری از دانشگاههای بزرگ و معتبر دنیا مراکزی را به آموزش و ارتقا مباحث مربوط به آن اختصاص داده و انتشارات معتبر دنیا همچون BMJ چندین نشریه معتبر را درباره این موضوعات منتشر می کنند.

«پزشکی مبتنی بر شواهد» امروزه به جزء ثابت آموزش پزشکی بدل شده و بررسی سیستم های آموزشی و تحقیقاتی کشورهای پیشرو در عرصه پزشکی حکایت از اهمیت این مباحث دارد.

متاسفانه در کشور ما مباحث مربوط به این موضوعات توسط دانشگاههای علوم پزشکی و مراکز تحقیقاتی جدی گرفته نشده و بیشترین کار انجام شده در این حوزه به ترجمه چند کتاب و یا حداکثر برگزاری چند کارگاه یا تاسیس سایت اینترنتی در مورد این موضوعات، محدود می شود.

خوشبختانه مراکز تحقیقاتی دانشجویان از ابتدا به اهمیت این مباحث پی برده و همواره تلاش کرده اند تا در این عرصه پیشتاز باشند و با کمال خرسندی باید گفت مجموعه دانشجویان چندین قدم جلوتر از مجموعه دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی، در این عرصه مشغول فعالیت هستند.

علت انتخاب این موضوع برای نگارش سلسله مقالات، گذشته از اهمیت موضوع و ضرورت آشنایی با آن ، به رویکرد انتقادی این مباحث بر می گردد،زیرا که برخی به حق «پزشکی مبتنی بر شواهد را مصداق تفکر منتقدانه در عرصه پزشکی» می دانند.

در این سلسله مقالات سعی خواهد شد تا از آخرین مقالات و تالیفات در حوزه EBM استفاده شده و تا حد امکان مباحث هربخش به صورت کامل و مستقل از مباحث دیگر پیگیری شود، هرچند که مطالعه مباحث به صورت پیوسته و در ارتباط با هم، منجر به ایجاد یک انسجام فکری در خواننده خواهد شد.

در قسمت آینده این مجموعه «تاریخچه EBM» خواهیم پرداخت.

پی نوشت:

از همه دوستان انتظار دارم تا در نگارش این مجموعه مقالات این حقیر راریاری رسان باشند.

وزیر پیشنهادی وزارت بهداشت را بیشتر بشناسیم

پس از مطرح شدن نام ها و اسامی مختلف ظاهرا گزینه دولت یازدهم برای وزارت بهداشت نهایی شده است و دکتر سید حسن قاضی زاده هاشمی، برای تصدی این این وزارت خانه به مجلس معرفی خواهد شد.

اما دکتر سید حسن قاضی زاده هاشمی کیست؟

دکتر هاشمی را به جرات می توان یکی از برجسته ترین چشم پزشکان کشور و حتی شاید دنیا معرفی کرد، ابداع چندین تکنیک جراحی جدید، اجرای تکنیک های متعدد جراحی در کشور برای اولین بار، بیش از 150 مقاله معتبر در زمینه چشم پزشکی تنها گوشه ای از دستاوردهای علمی ایشان هست.

علاوه بر آن ایشان در زمینه Health Tourism و بنیانگذاری اولین و تنها مرکز تحقیقات چشم پزشکی کشور اقدامات اثرگذاری را به انجام رسانده اند.

ایشان جز بنیانگذاران جهاد سازندگی در اوایل انقلاب بوده اند و در سال های بعد آن نیز سمت های مختلفی را بر عهده داشته اند. و از سه سال گذشته نیز با تاسیس پروژه خیریه نورآوران سلامت در صف مقدم محرومیت زدایی از مناطق محروم قرار دارند.

در جمع بندی باید گفت ایشان چهره ای علمی هستند که وجهه تحقیقاتی آن بسیار برجسته می باشد. همچنین از نیروهای جهادی هستند که بر عهد جهادی خود باقی مانده اند. البته امروز برخی رسانه ها از احتمال بالای عدم رای اعتماد به ایشان گفته اند که احتمالا به دلیل سوابق کم در وزارت بهداشت باشد.

به همین مناسبت سوابق کامل ایشان که امروز در خبرگزاری مهر منتشر شده در ادامه مطلب آورده شده است.

رتبه داران طلبکار و نخبگان نجیب(2)

پیش از ادامه بحث «رتبه داران طلبکار و نخبگان نجیب» اجازه دهید کمی در مورد این عنوان توضیح دهیم.

در مطلب پیشین اشاره نمودیم که می خواهیم عملکرد بنیاد ملی نخبگان را در بوته نقد قرار دهیم و شاید این عنوان جهت گیری کلی ما را در این زمینه مشخص کند. اگر آیین نامه ها و روش کار این بنیاد را بررسی کنیم پی به یکجانبه بودن این عملکرد می بریم و در می یابیم که، با وضع موجود امکان شناسایی درصد بسیاری از نخبگان واقعی در سطح کشور وجود ندارد و عملا قشر نخبه کشور که وجهه عملیاتی دارند تا اسمی و توصیفی، تحت پوشش این نهاد قرار نمی گیرند (هرچند عملکرد حمایتی این بنیاد نیز محل مناقشه بسیار است که پرداختن به آن را به فرصتی دیگر موکول می نماییم).

در هر صورت امروز افراد توانمند بسیاری در حال فعالیت در کشورند که در دایره شناسایی و حمایت این بنیاد قرار نمی گیرند، زیرا که اولا، اساسا الویت اول آنها کسب رتبه برتر در کنکور و المپیادها و غیره نبوده و نیست و ثانیا، «پیشرفته علمی» بودن تنها یکی از مصادیق نخبگی محسوب می شود و در کنار آن باید به سایر ویژگی ها نیز توجه کرد. متاسفانه امروز افراد نخبه از زوایای گوناگون مثل خلاقیت، مدیریت، سازمان دهی، نوآوری و حیطه های دیگر مورد شناسایی قرار نمی گیرد.

برای خواندن ادامه مطلب کلیک کنید

تحریم های علمی علیه ایران

مقاله بسیار جالبی تحت عنوان "عواقب ناخواسته ی تحریم ها علیه ایران" توسط انتشارات BMJ منتشر شده است که این مقاله تحریم های علمی علیه ایران را به اختصار بیان نموده است. در این مقاله اشاره شده است که:

الزویر به ادیتورهای خود توصیه نموده به مقالات نوشته شده توسط ایرانی‌هایی که در استخدام دولت هستند (این شامل افراد با افیلیشن بیمارستان ها و مراکز آموزشی دولتی نیز می‌شود) رسیدگی نگردد!

According to a report from Science magazine, Elsevier advised its US editors in April against handling any papers authored by employees of the government of Iran and in an email shown to the BMJ, the editor of JACI explained, “our publisher precludes taking any articles from authors based at Iranian institutions or hospitals.”

با این حال BMJ اعلام نموده است که مخالف تحریم های علمی بوده و هیچ محدودیتی در انتشار مقالات نوشته شده توسط نویسندگان ایرانی ندارد...

The BMJ is against academic boycotts and has no restrictions on publishing articles from authors in Iran

برای دسترسی به متن کامل مقاله اینجا کلیک نمایید

درضمن! لیست کامل مجلات انتشارات BMJ را نیز میتوانید در این لینک مشاهده نمایید

تفسیر نمودارها

تفسیر نمودارها بخش مهمی از تکنیک مقاله خوانی است. با تفسیر نمودار علاوه بر دسترسی به خلاصه ای از مقاله، به نکاتی از جمله صحت اطلاعات و جزئیات اطلاعات آزمودنی‌ها و... پی می‌برید. از طرفی خواننده ای که تکنیک تفسیر نمودار را بلد نباشد ممکن است خیلی راحت تحت تاثیر جملات مقاله قرار گرفته و گمراه گردد.

در این سایت بعنوان تمرین، نمودارهای مختلفی را با هم تفسیر می‌کنیم.

ادامه مطلب را از دست ندهید

احتمال و شانس

چند نکته در مورد احتمال و شانس:

احتمال وقوع یک پدیده (P) بین صفر تا یک تغییر می کند. احتمال برابر با نسبت تعداد حالات مساعد برای وقوع یک پدیده به تعداد کل حالات است.

شانس وقوع یک پدیده (Odds) بین صفر تا بی نهایت تغییر می کند. شانس وقوع یک پدیده، به صورت نسبتِ احتمالِ وقوع یک پدیده به احتمالِ عدمِ وقوع آن پدیده تعریف می شود.

میزان شانس وقوع یک پدیده، زمانی به احتمال وقوع آن پدیده نزدیکتر است که پدیده نادرتر باشد. مثال: اگر احتمال برابر با صفر باشد، شانس برابر با صفر خواهد بود، اگر احتمال یک بیماری یک دهم باشد. طبق تعریف، شانس آن بیماری یک نهم خواهد بود و اگر احتمال افزایش یابد مثلا یک دوم باشد شانس برابر با یک می باشد. و همچنین اگر احتمال برابر با یک باشد شانس برابر با بی نهایت خواهد بود پس می بینیم که محدوده ی احتمال بین صفر تا یک و محدوده ی شانس بین صفر تا بی نهایت است ودر ضمن هر چه احتمال کمتر باشد یعنی بیماری نادرتر باشد درنتیجه شانس به احتمال نزدیک تر خواهد بود به عبارتی شانس از صفر تا بینهایت و احتمال از صفر تا یک میل می کند.

برای خواندن ادامه مطلب کلیک کنید